Studenten, geef niet op!
Coaching keert het tij.

Erasmus MC zet als eerste in Nederland de stap: elke week krijgt een student een half uur coaching, zodat werk- en praktijkbegeleidersde de focus kunnen houden op praktijkoefening.

De eerste ervaringen zijn positief: ‘we zijn het ‘opgeven’ voor.

Blijven als het tegen zit is persoonlijk verrijkend en draagt absoluut bij aan duurzame inzetbaarheid’.

Ondanks de gemotiveerde start zien we dat teveel studenten stoppen. Het gebeurt op de IC, bij Kindergeneeskunde en op de Ok’s, op en bij zowel MBO V als HBO V niveaustudenten.

Dit is peperduur voor de ziekenhuizen en een bittere pil voor de studenten zelf. Ziekenhuizen lopen productie en subsidiemogelijkheden mis, studenten blijven achter met een (onnodige!) desillusie.

Marijke Veurink

Vanuit Koers 23 werd er door Madelon Panman een businesscase geschreven om de uitval van studenten tegen te gaan. Marijke Veurink kreeg de kans het coaching project op te zetten en te coördineren. Ze doet dit met overtuiging.

Welke plaats heeft coaching in werkplekleren?

Nadat verpleegkundigen of andere medisch assisterende zorgverleners hun basisvaardigheden geleerd hebben, leren ze het vak grotendeels in de zorginstelling.

Deze vraag gebruikt de praktijk- of werkbegeleider om gericht verder te kunnen scholen.


Naast die gerichte instructies en oefening, is het welbevinden van de student zelf belangrijk. Dit gaat over de werkdruk versus spanningen thuis, of financiële zorgen en toenemende verantwoordelijkheid.


Praktijk- en werkbegeleiders proberen dit ruimte te geven, maar in onze ogen zijn zij hier niet voor.

Ten eerste verliezen ze de focus op de praktijk en ten tweede is het voor een student onlogisch om aan de beoordelaar zoveel privé-informatie te geven.


Met dit coachingsinitiatief investeren we in stabiele zorgverleners en dat komt de kwaliteit van zorg ten goede.

Op welke manier zitten studenten in de knel?

Vanuit het MBO zijn studenten ze 18, 19 jaar oud. Vanuit het HBO begin 20. Ze hebben de zorg gekozen, zaten te blokken en gingen gespannen op voor tentamens. En dan begint het, de stage. Het is een aantrekkelijk vooruitzicht, maar vaak moeten ze al volledige kracht aan de slag. De druk wordt serieuzer.

Dit gaat gepaard met kopzorgen op zowel het werk als thuis, ziet Marijke. ' Relatieperikelen en financiële zorgen, maar ook faalangst en nieuwe verantwoordelijkheden leveren motivatieproblemen op.'

Wat is in jouw ogen de juiste rol voor werk/praktijkbegeleiders?

Het leerproces bewaken. Zij bieden begeleiding bij wat er in het werk zelf komt kijken. Ze zorgen dat ze handig worden met het instrumentarium, leren over het gedrag van patiënten en hoe het werkt met roosters, protocollen en voorschriften.

Twijfels door een gebrek aan assertiviteit en zelfzorg

Wil elke student daar een coach naast?

Net als bij het persoonlijk ontwikkelplan, maken we de coaching een vast onderdeel van de opleiding. Dit doen we niet om dwingend te zijn, maar om het afwijkende karakter eraf te halen. Je hoeft met andere woorden geen ‘geval’ te zijn om coaching te krijgen. Velen hebben overigens aan 1 á 2 sessies per schooljaar genoeg, anderen laten zien dat er meer begeleiding nodig is.

Je geeft je niet bloot aan wie jou beoordeelt

Hoe organiseer je dit?

Gelukkig is het me gelukt een ruimte poule op te zetten. Het zijn Erasmus-collega’s die al gecertificeerd en ervaren coaches zijn. Ze voldoen aan de voorwaarden om professioneel resultaat te boeken. Verder hebben we als uitgangspunt dat de coach onafhankelijkheid bewaart. We zetten dus geen coaches in die op hetzelfde thema werkzaam zijn als de lijnmanager, student of andere coach. Dit waarborgt de veiligheid voor alle partijen.

Persoonlijke processen niet rapporteren

Kan de regio dit betalen?

Verminderd opleidingsrendement geeft naast nood op de werkvloer, grote financiële pijn. De Raad van bestuur keurde de businesscase dan ook goed en de subsidie van Koers 23 werd toegekend.

Marijke: ‘De financiering voor voortzetting is aangevraagd en we benutten ook voorschotten uit de gelden die voor het opleiden van studenten bestemd zijn. Wat bij de aanvragen helpt, is dat we ook onderzoek doen. Dit doen we door elke coach gestandaardiseerde lijsten in te laten vullen. Onderzoekster Monique van Dijk (hoogleraar verpleegkunde Erasmus MC) zal op basis hiervan een rapport uitbrengen, dat de effectiviteit van deze aanpak laten zien.

Na diplomering met coaching doorgaan, vergroot de blijfkans

Hoe borg je dit?

De kans is groot dat de ‘coachee’ snel groeit door deze aanpak. In professionele zin door gerichte praktijktraining te krijgen, persoonlijk door disbalans en patronen te doorbreken. Aandachtspunt is wel dat het stoppen met de coaching een probleem kan opleveren. Ellen Bakker promoveert bij Hogeschool Rotterdam op studentenuitval in de zorg van deze regio en wees op het belang van begeleiding bij de baanstart. ‘Iedereen die ooit begeleiding kreeg, snapt dat het wennen is zonder. Maar voor deze groep geldt het extra. De werkdruk stijgt juist in het eerste jaar na de diplomering.'

Wat leerde jij zelf?

‘Ik wil dat mensen het naar hun zin hebben. Eruit halen wat erin zit. ’ Marijke ziet die houding als essentieel voor goed werkgeverschap. Het besluit om coaches in te zetten vindt ze dan ook wijs. ‘Het punt is, iedereen begínt gemotiveerd. Soms weten studenten tijdelijk niet hoe ze iets moeten aanpakken. Als dat ongezien blijft, krijgt het te grote gevolgen.’

Haar tip voor alle lezers is daarom: regel dat personeel een objectief, luisterend oor heeft, wanneer dat nodig is. Zo kan werk en privé naast elkaar bestaan, terwijl de werkvloer professioneel en sterk blijft. Dit komt de kwaliteit van zorg écht ten goede.